Akcja Żonkil związana jest z rocznicą powstania w getcie warszawskim oraz bohaterem i jednym z jego ostatnich przywódców – Markiem Edelmanem.
Choć akcja Żonkile odbywa się rokrocznie 19 kwietnia , począwszy od 2013 roku, to nadal nie wszyscy wiedzą, czego jest symbolem. Jej głównym celem jest propagowanie wiedzy na temat powstania w getcie warszawskim – było ono największym zbrojnym zrywem Żydów podczas II wojny światowej. Przypomnijmy, że to właśnie 19 kwietnia 1943 roku w warszawskim getcie wybuchło powstanie kierowane przez Żydowską Organizację Bojową i Żydowski Związek Wojskowy. Walki trwały do 16 maja 1943, kiedy to Niemcy ogłosili koniec akcji pacyfikacyjnej i – na znak ostatecznego zniszczenia getta warszawskiego – wysadzili w powietrze Wielką Synagogę na Tłomackiem ( ulica w Warszawie ). Według raportu gen. Jurgena Stroopa w czasie operacji zginęło blisko 14 tys. Żydów. Napisał w raporcie: „Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje!” Po powstaniu Niemcy zrównali teren getta z ziemią.
Dlaczego jednak to żonkile stały się symbolem powstania i przypinamy je tego dnia do ubrań? Wszystko zaczęło się od Marka Edelmana i to właśnie dzięki niemu żonkil stał się symbolem szacunku i pamięci. Marek Edelman to ostatni przywódca Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB). Co roku, 19 kwietnia w rocznicę powstania w getcie składał on bukiet żonkili pod Pomnikiem Bohaterów Getta na Muranowie. Wraz z nim przychodziło coraz więcej osób z tymi żółtymi kwiatami. To właśnie dlatego żonkile co roku rozdawane są przez tysiące wolontariuszy na ulicach, stając się symbolem zbiorowej pamięci. Co ciekawe, podobno w każdą rocznicę powstania Marek Edelman dostawał takie żonkile od anonimowej osoby.
Dlaczego o kwietniowej akcji przypominamy już dziś ? Chcielibyśmy naszą szkołą dołączyć do akcji Żonkile poprzez posadzenie w naszym szkolnym ogródku cebulek tych pięknych kwiatów – a to właśnie czas jesienny jest porą ich sadzenia w ogrodzie. Zakwitną nam na żółto w okresie kwietniowym, czyli czasie, w którym społeczność żydowska postanowiła stanąć do nierównej walki z hitlerowskim okupantem o swoje życie i godność należną każdemu człowiekowi. Zakwitłe kwiaty częściowo zostaną zerwane i złożone w miejscach pamięci ofiar wojny na terenie miasta Swarzędz oraz na ulicach, tak by uczyły nas szacunku dla ludzkiego życia i stały się symbolem naszej pamięci.
Magdalena Ignacik
