Dlaczego zaprosiliśmy na nie uczniów klas VI ?
W każdej szkole, na ścianie gabinetu chemicznego wisi tablica – czasami podniszczona, na pierwszy rzut oka nudna i niezrozumiała. Kiedy mówię, ze jest to układ okresowy pierwiastków uczniowie wzruszają ramionami , nic im to nie mówi…Nie zdają sobie sprawy, że patrząc na ten kawałek wiszącego płótna widzą tak naprawdę pierwiastki, z których zbudowany jest cały Wszechświat, a to już robi wrażenie….
Za twórcę układu okresowego uważa się powszechnie Dmitrija Mendelejewa. Uczony ten próbował ułożyć pierwiastki w tabele, oparte na porządkowaniu ich w oparciu o ich masy atomowe. 6 marca 1869 roku opublikował pierwszy układ okresowy, w którym zebrane już było ponad 67 pierwiastków. Dmitrij Mendelejew zestawił wszystkie znane ówcześnie pierwiastki w kolejności wzrastających mas atomowych (pojęcie liczby atomowej jeszcze nie istniało) i zauważył, że właściwości pierwiastków powtarzają się okresowo . Właśnie ze względu na właściwości pierwiastków zamienił położenie kilku pierwiastków pomijając regułę wzrastającej masy atomowej . I była to bardzo dobra decyzja ???? Forma tablicy jaką przyjęło to zestawienie była niezbyt podobna do tej jaką posługujemy się dzisiaj. Mendelejew zostawił też puste miejsca w układzie okresowym ( np.: pod glinem i krzemem ) w przekonaniu, że w przyrodzie z pewnością istnieją pierwiastki o przewidywanych przez niego właściwościach i masach atomowych, a odkrycie ich jest kwestią czasu. Zaledwie 6 lat po ogłoszeniu układu odkryto gal a wkrótce i german wpisujące się doskonale w wolne miejsca pozostawione w układzie, co absolutnie potwierdzało słuszność układu Mendelejewa i jego chemiczny geniusz.
I tak narodziła się tablica, która wisi na ścianie każdej pracowni chemicznej, w każdej szkole na świecie…. Mendelejew nigdy nie otrzymał Nagrody Nobla z chemii za swoją tablicę, a dziś ma ona już 118 pierwiastków i cały świat naukowy nadal gorączkowo poszukuje następnego 119 pierwiastka…
W naszej szkole postanowiliśmy z uczniami klasy VIII uczcić 152 urodziny układu okresowego łącząc naukę z zabawą. Urodziny bez słodkości są niemożliwe , więc uczniowie przygotowali 118 babeczek , tyle ile jest obecnie pierwiastków w u kładzie okresowy. Każda babeczka miał symbol pierwiastka i jego liczbę atomową Z. No i zaczęło się układanie , które zajęło im zdecydowanie mniej czasu niż Mendelejewowi ????
Przy okazji układania poznawaliśmy historię jego powstawania i znaczenie dla naszego życia codziennego. Najbardziej oczekiwanym momentem była oczywiście degustacja „ pierwiastków” ????
Nie tylko dla uczniów…. ????
Dlaczego zaprosiliśmy na urodziny układu okresowego uczniów klas VI ?
To proste… ???? Oni swoją przygodę z układem okresowym i chemią zaczną dopiero od września nowego roku szkolnego, gdy będą już uczniami klasy siódmej. Chcieliśmy im dzisiaj pokazać, o czym będą się uczyć na lekcjach chemii, co ich czeka w tajemniczej sali 205.
Poczęstowaliśmy ich babeczkami ale …zanim mogli jej spróbować musieli wykonać zadanie – znaleźć w układzie okresowym i podać nazwę pierwiastka wypisanego na wybranej przez nich babeczce ???? wszystkim się udało, a niektórym tak się spodobało i zasmakowało, ze wybrali kilka „ pierwiastków” ???? Zaprosiliśmy ich także do wykonania prostych doświadczeń, do których wykorzystali „ chemikalia” znane im w domu – ocet , sodę oczyszczoną, wodę utlenioną…Przy okazji „ starsi chemicy” podali nazwy stosowanych naczyń w laboratorium i udzielali rad jak opanować drżenie rąk podczas wykonywania doświadczeń chemicznych…Wszystkie doświadczalne wulkany „wybuchły”.
Mamy nadzieję, że to wspólne świętowanie zachęciło wszystkich do odkrywania chemii na co dzień…
